Raport przedstawia sytuację, potrzeby i wyzwania, z jakimi mierzą się uchodźcy z Ukrainy, którzy przyjechali do Polski po 24 lutego 2022 roku. Dane analizowane w tym raporcie zostały zebrane podczas Monitoringu Ochrony (PM) prowadzonego przez IRC w styczniu, lutym i marcu 2024 r. Ma na celu dostarczenie poznania i zrozumienia, w jakich warunkach żyją osoby z Ukrainy, czy mają dostęp do usług i dokumentacji, a także wskazanie obszarów wymagających pilnej uwagi i interwencji.

Najistotniejsze obecne potrzeby respondentów Monitoringu IRC pozostają stosunkowo niezmienne, koncentrując się wokół zakwaterowania, dostępu do opieki zdrowotnej i zatrudnienia. W tym kwartale IRC zidentyfikowało kluczowe zagrożenia związane z zakwaterowaniem, osobowością prawną oraz specyficznymi potrzebami starszych uchodźców.

Ryzyko 1: Niepewność najmu i/lub ryzyko bezdomności

  • Raport identyfikuje istotne problemy związane z zakwaterowaniem, z jakimi borykają się ukraińscy uchodźcy w Polsce. Niepewność, przeludnienie, niewłaściwe warunki oraz wysokie koszty w zbiorowych ośrodkach zakwaterowania są powszechnymi problemami. Dyskryminacja na rynku mieszkaniowym dodatkowo pogłębia trudności, szczególnie dla najbardziej narażonych grup.

Ryzyko 2: Ograniczony dostęp do osobowości prawnej

  • Raport podkreśla znaczące zagrożenia związane ze statusem prawnym uchodźców z Ukrainy w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem problemu dokumentacji. Ostatnie zmiany prawne zaostrzyły te problemy, szczególnie dla mężczyzn w wieku 18-60 lat, którzy borykają się z ograniczeniami w przemieszczaniu się oraz trudnościami w dostępie do usług konsularnych i dokumentów prawnych.

Osoby zagrożone: starsi uchodźcy

W tym cyklu szczególnie widoczne stały się wyzwania, z jakimi mierzą się osoby starsze z Ukrainy. Starsze osoby stanowią dużą grupę osób uchodźczych, a w swoich społecznościach pełnią istotną funkcję jako tych, którzy są źródłem wspomnień, nosicielami kultury i solidarności.

„Jedna matka była w tak trudnej sytuacji ekonomicznej, że musiała wrócić doUkrainy. Inna kobieta mówi, że nie stać jej na wynajęcie mieszkania i nie wie, co robić. Słyszymy to od rodziców, gdy zabierają swoje dzieci ze szkoły, próbują szczęścia w Niemczech, a potem wracają. Wynajem tutaj jest bardzo trudny, a oni spotykają się z dyskryminacją na rynku mieszkaniowym,” Przedstawiciel władz szkolnych, Gdynia, KII.